QUỐC KỲ NHẬT BẢN – LỊCH SỬ, Ý NGHĨA VÀ NHỮNG CÂU CHUYỆN ĐẰNG SAU
16-04-2025 04:12Quốc kỳ Nhật Bản, với nền trắng và hình tròn đỏ rực rỡ ở trung tâm, là một trong những biểu tượng quốc gia dễ nhận biết nhất trên thế giới. Tuy nhiên, đằng sau thiết kế đơn giản ấy là cả một lịch sử lâu dài, gắn liền với văn hóa, thần thoại và những thay đổi chính trị của Đất nước mặt trời mọc. Cùng TOKURYU khám phá về lịch sử, ý nghĩa và những câu chuyện đằng sau lá Quốc kỳ Nhật Bản trong bài viết dưới đây nhé!
Mô tả Quốc kỳ Nhật Bản
Quốc kỳ Nhật Bản có nền trắng với một hình tròn màu đỏ tươi nằm ở trung tâm. Hình tròn màu đỏ này đại diện cho mặt trời. Lá cờ có thiết kế đơn giản, với tỉ lệ hài hòa giữa các yếu tố, tạo nên vẻ trang nhã và dễ nhận biết.
Lịch sử hình thành nên Quốc kỳ Nhật Bản
Quốc kỳ Nhật Bản, hay còn gọi là “Nisshōki” (日章旗), được hiểu là “lá cờ có hình mặt trời”, mang một biểu tượng quan trọng trong lịch sử và văn hóa Nhật Bản. Biểu tượng mặt trời có nguồn gốc từ thần thoại Nhật Bản, liên quan đến Nữ thần Mặt Trời Amaterasu, người được coi là tổ tiên của hoàng tộc Nhật Bản. Trong nhiều thế kỷ, mặt trời đã trở thành biểu tượng của hoàng gia và văn hóa Nhật, tạo tiền đề cho sự ra đời của quốc kỳ sau này.
Trong thời kỳ Kamakura (1192–1333), hình ảnh mặt trời đã xuất hiện trên các biểu ngữ và lá cờ của các chiến binh samurai. Đây là thời điểm mà Nhật Bản chứng kiến sự gia tăng của tầng lớp chiến binh và vai trò của biểu tượng mặt trời như một biểu tượng của sức mạnh và quyền lực trở nên rõ ràng. Tuy nhiên, việc sử dụng chính thức hình ảnh này như một quốc kỳ chưa được thiết lập vào thời điểm đó.
Quốc kỳ Nhật Bản chính thức được công nhận vào thế kỷ 19. Trong thời kỳ Minh Trị Duy Tân (1868), khi Nhật Bản mở cửa với thế giới bên ngoài và thực hiện những cải cách lớn về chính trị, kinh tế, và quân sự, lá cờ mặt trời đã được chọn làm quốc kỳ chính thức. Đạo luật về quốc kỳ được thông qua vào năm 1870, xác định lá cờ trắng với một đĩa tròn màu đỏ ở trung tâm là biểu tượng quốc gia của Nhật Bản. Đây là thời kỳ mà Nhật Bản đang nỗ lực hiện đại hóa và khẳng định vị thế quốc gia trên trường quốc tế.
Mặc dù thiết kế của quốc kỳ Nhật Bản đã tồn tại từ rất lâu trước khi nó được công nhận chính thức, nhưng chính sự kết hợp giữa yếu tố văn hóa, tôn giáo và sự phát triển chính trị đã góp phần vào sự hình thành và phổ biến của lá cờ này. Quốc kỳ Nhật Bản không chỉ đơn thuần là một biểu tượng quốc gia mà còn là đại diện cho sự trường tồn của nền văn hóa Nhật Bản qua nhiều thế kỷ.
Ý nghĩa đằng sau các biểu tượng trong lá cờ Nhật Bản
Quốc kỳ Nhật Bản, với nền trắng và hình tròn đỏ ở trung tâm, mang theo nhiều ý nghĩa sâu sắc liên quan đến văn hóa, lịch sử và tâm linh của người Nhật.
Hình tròn màu đỏ (biểu tượng mặt trời)
Hình tròn đỏ trên quốc kỳ Nhật Bản đại diện cho mặt trời, một biểu tượng thiêng liêng trong văn hóa Nhật Bản. Mặt trời được liên kết với Nữ thần Mặt Trời Amaterasu trong thần thoại Shinto, người được cho là tổ tiên của dòng dõi Thiên hoàng. Do đó, mặt trời biểu trưng cho sự bảo hộ và quyền lực của hoàng gia. Bên cạnh đó, Nhật Bản còn được biết đến với tên gọi “Đất nước Mặt Trời Mọc” (Nihon hay Nippon), thể hiện vị trí địa lý ở phía đông châu Á, nơi mặt trời mọc.
Nền trắng
Nền trắng của lá cờ tượng trưng cho sự thuần khiết, chân thành và hòa bình. Trắng là màu của sự trong sáng và thanh khiết trong văn hóa Nhật Bản. Ngoài ra, nó cũng thể hiện khát vọng của Nhật Bản về một xã hội hài hòa và ổn định, phản ánh giá trị đạo đức và tinh thần cộng đồng của người dân Nhật.
Những điều chưa biết về Quốc kỳ Nhật Bản
Dưới đây là một số điều thú vị và ít người biết về Quốc kỳ Nhật Bản:
Không chính thức hóa cho đến năm 1999
Mặc dù quốc kỳ Nhật Bản đã được sử dụng từ năm 1870, nhưng mãi đến năm 1999, khi Đạo luật Quốc kỳ và Quốc ca (Law Regarding the National Flag and Anthem) được thông qua, lá cờ mới được công nhận chính thức về mặt pháp lý. Trước đó, dù được coi là quốc kỳ, nhưng không có quy định rõ ràng nào về việc sử dụng trong đời sống dân sự.
Các biến thể trong quá khứ
Trước khi thiết kế hiện đại được chuẩn hóa, Quốc kỳ Nhật Bản có nhiều biến thể về kích thước của hình tròn đỏ, và vị trí của nó trên nền cờ. Hình tròn đỏ đôi khi không nằm chính giữa mà hơi lệch về phía bên trái. Những biến thể này chủ yếu do sự khác nhau trong quy định quân sự và dân sự vào thời kỳ đầu sử dụng.
Sự khác biệt về tỉ lệ và sắc đỏ
Quốc kỳ Nhật Bản ngày nay có tỉ lệ chính thức là 2:3, với đường kính của hình tròn đỏ bằng 3/5 chiều rộng của lá cờ. Sắc đỏ trên lá cờ cũng được quy định rõ là màu đỏ thẫm (crimson), nhưng trong lịch sử, các phiên bản quốc kỳ có sự thay đổi về sắc độ của màu đỏ từ đỏ tươi đến đỏ sẫm.
Quốc kỳ của Hải quân Nhật Bản
Hải quân Nhật Bản có một phiên bản khác của quốc kỳ gọi là “Cờ mặt trời mọc” (Kyokujitsu-ki – 旭日旗). Lá cờ này có thiết kế tương tự nhưng với 16 tia sáng đỏ tỏa ra từ hình tròn ở giữa. Kyokujitsu-ki thường gắn liền với Đế quốc Nhật Bản trong thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ hai, nên nó gây tranh cãi trong nhiều quốc gia từng bị Nhật Bản chiếm đóng. Tuy nhiên, nó vẫn được sử dụng bởi Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (Japan Maritime Self-Defense Force) ngày nay.
Tác động sau Thế chiến II
Sau khi Nhật Bản thất bại trong Thế chiến II, dưới sự chiếm đóng của lực lượng Đồng minh, việc sử dụng quốc kỳ bị hạn chế trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, đến năm 1949, quyền sử dụng quốc kỳ Nhật Bản dần được phục hồi. Mặc dù vậy, nhiều người dân Nhật vẫn cảm thấy dè dặt về việc trưng bày quốc kỳ vì lo ngại sự liên kết với chủ nghĩa quân phiệt.
Ngày Quốc kỳ Nhật Bản
Ngày 11 tháng 8 hằng năm được chọn là Ngày Quốc kỳ và Quốc ca (Ngày Hinomaru và Kimigayo) để tôn vinh quốc kỳ và quốc ca của Nhật Bản. Tuy nhiên, đây không phải là một ngày lễ lớn và không có nhiều hoạt động kỷ niệm rộng rãi.
Dù đã có nhiều biến thể và thay đổi trong quy định sử dụng, Quốc kỳ Nhật Bản vẫn giữ vững vai trò là một phần không thể thiếu trong việc định hình bản sắc quốc gia, là minh chứng cho sự trường tồn của văn hóa và lịch sử Nhật Bản qua nhiều thế kỷ.
TOKURYU - Chuyên tư vấn Du học, Kỹ sư - Lao động Nhật Bản - Tokutei Ginou.